Na het eerste deel van de analyse enkele weken geleden, is het nu de beurt aan een het tweede deel. Doordat ik in dat eerste deel de winnaars beschreef, is dit deel gewijd aan de verliezers van de lokale verkiezingen.
SPA en PVDA: ideologische zustermoord?
De deelname van PVDA aan de verkiezingen is voor SPA een absolute ramp geweest. Doordat PVDA 3,5% van de stemmen binnenhaalde, konden deze stemmen niet naar SPA gaan. Heel treurig ben ik daar zelf niet over, want daardoor werd de 31ste zetel door mijn eigen partij CD&V binnengehaald.
Maar het is toch wel opvallend dat door een deelname van een kleine partij een ideologisch verwante partij zetels verliest aan partijen met wie ze geen maatschappelijke beeld delen. Zeker als je weet dat de fictieve 32 en 33ste zetel naar de aartsvijanden van PVDA gaan: N-VA en Vlaams Belang.
Vooral Monique Van den Bogaert scoorde sterk
De lijsttrekker van SP.A had oud-schepen Kurt Vermeiren misschien wel het minste aantal voorkeurstemmen van alle lijsttrekkers (309), maar de volledige lijst scoorde als team toch wel sterk genoeg om een zetel binnen te halen. Vooral Monique Van den Bogaert, een monument in de gemeentepolitiek en het langst zittende gemeenteraadslid, scoorde sterk, maar het mocht niet baten. Ze is de tweede opvolger… de vraag is of Kurt zelf nog zal zetelen of ineens plaats gaat maken voor verjonging: Stefanie Van Eede, de nummer twee van SPA die niet verkozen raakte, maar wel eerste opvolger is.
VLD: de verborgen verliezer
Velen zien het over het hoofd, maar één van de verliezers van deze verkiezingen is VLD. Hoewel het op papier lijkt alsof ze stabiel gebleven zijn, van 1 zetel naar 1 zetel, is dit slechts schijn.
De partij verloor weer een aantal kiezers, 77 om exact te zijn, maar doordat er meer kiezers waren dan in 2012 én het opkomstpercentage hoger lag, verschuilt zich hierachter een grotere daling dan je op het eerst zicht zou denken. Waar in 2012 de tweede zetel binnen handbereik lag, is deze in 2018 een verre droom.
In 2012 lag de tweede zetel nog binnen handbereik
VLD Schoten heeft nochtans in het laatste jaar alle zeilen bijgezet om zichzelf in de spotlights te werken. De zevende hondenloopzone werd geopend, maar nog verbazingwekkender was de koerswijziging die de partij nam in het windmolendossier. Op de moment dat de gemeente enkel nog een adviesfunctie heeft, sloot VLD zich (uit electorale overwegingen?) aan bij het burgerprotest tegen de windmolens aan het Weytschot. Daarmee lieten ze niet alleen hun partijstandpunt achter zich, maar ook de coalitiewerking.
Maar ondanks dat ze met de wind meedraaiden, kunnen ze wel aansluiten bij de meerderheid. Als 5de wiel aan de wagen, want eigenlijk bestuurt en beslist NVA alles alleen. Lijsttrekker Paul Valkeniers mag de kleuren van blauw proberen te verdedigen in de gele oceaan.
CD&V: een onverwachte uppercut
Ten slotte moeten we het ook over onszelf hebben. Want een analyse is ook een moment van reflectie.
Van acht naar drie zetels is verschieten. Ik hield persoonlijk rekening met een lichte daling, door het verdwijnen van de burgemeestersbonus. Maar dit resultaat was onverwacht heel slecht. Niemand had dit zien aankomen. De schok was dan ook groot.
Kunnen we redenen bedenken waarom dat dit gebeurde? Wat waren de oorzaken voor de terugval?
Er zijn vele redenen, zowel binnen Schoten als buiten Schoten die dit resultaat in de hand gewerkt hebben, maar het zou te gemakkelijk zijn om alle schuld op één man uit Antwerpen te schuiven.
Wat wel opviel, en zeker in de week na de verkiezingen, is dat vele mensen verbaasd waren dat CD&V niet meer in het toekomstig bestuur zou zitten. Ze hadden voor de huidige coalitie gestemd, maar via een andere partij. CD&V zou er toch wel bijzijn als goede bestuurders…
Je zou kunnen zeggen dat CD&V voor vele Schotenaren de perfecte tweede keuze was, maar bij verkiezingen telt alleen de eerste keuze. De valse zekerheid van zekere bestuurders die CD&V toegeschreven kreeg, verdient geen stemmen.
Dat is zeker geen kritiek op kiezers. Het is hoopvol dat mensen je steunen, maar ze moeten ook voor je stemmen. Als dat voor hen niet duidelijk was, dan moesten we dat beter communiceren en hen overhalen. Ons imago van goede bestuurders die er altijd bij zijn, heeft ons deze keer zeker niet geholpen.
En dus vliegt CD&V er als tweede keuze uit. 6 jaar lang een gemeentebestuur zonder CD&V, ondanks alle complimenten over goed werk. Voor het eerst in 35 jaar zal er geen partijgenoot deel uitmaken van het schepencollege. Een stijlbreuk in de recente geschiedenis van onze gemeente…
Ik wil de nieuwe bestuursploeg dan alvast een dikke proficiat en veel succes voor de toekomst wensen. Ikzelf en mijn CD&V-collega’s gaan de komende jaren een gezonde oppositiekuur tegemoet. En die willen we graag constructief voeren, hoe moeilijk dat ook is.